روانخوانی: ثمر علم

درس ششم موش و گربه

·         آورده اند که در اطراف فلان شهر ، درختی بود.

معنی :
روایت کرده اند که در اطراف یکی از شهرها ، درختی وجود داشت.

لغت :
آورده اند : نقل گرده اند ، ثبت کرده اند.
فلان : در این عبارت ، صفت مبهم است.

·         صیّاد دام بنهاد ، گربه در دام افتاد و بماند

معنی :
صیّاد دام را پهن کرد و گربه در دام گرفتار شد و عاجز و ناتوان گردید.

لغت :
بنهاد : پنهاد کرد ، گسترد
افتاد : گرفتار شد ، بماند ، ناتوان شد ، عاجز گردید

 

کلیله و دمنه

کلیله و دمنه

کلیله و دمنه

کتاب «کلیله و دمنه» با تصحیح و توضیح مجتبی مینوی منتشر شده است.کتاب کلیله و دمنه با مقدمه‌ای مفصل به قلم مینوی و دیباچه‌ای از برزویه طبیب و مقدمه ابن‌مقفع، مترجم عربی کتاب و به اهتمام نیما مهدیکار، به چاپ رسیده است.

مینوی در مقدمه‌ی کتاب کلیله و دمنه آورده است: «کلیله و دمنه از مجموعه‌های دانش و حکمت است که مردمان خردمند قدیم گرد آوردند و به هرگونه زبان نوشتند و از برای فرزندان خویش به یادگار گذاشتند و در دوره‌های متمادی گرامی می‌داشتند و از آن حکمت‌های عملی و آداب زندگی و زبان می‌آموختند.

اصل کتاب کلیله و دمنه به زبان «پنچه تنتره» بود که در پنج باب فراهم آمده بود. «برزویه طبیب مروزی» در دوران انوشروان خسرو پسر قباد پادشاه ساسانی آن را به پارسی برگرداند و باب‌ها و حکایت‌های چند بر آن افزود که اغلب آن‌ها از مآخذ دیگر هندی بود؛ در مبادی دوران فرهنگ اسلامی ابن‌مقفع آن را از پارسی به عربی نقل کرد و کتاب کلیله و دمنه نام نهاد، از نگارش پارسی برزویه و از ترجمه عربی پسر مقفع «به هر گونه زبان» ترجمه کرده شد.

کلیله و دمنه

در عصر سامانیان نخستین سخنگوی بزرگ زبان فارسی ابوعبدالله رودکی آن کتاب ابن‌المقفع را به نظم فارسی امروزی درآورد.

نقل کلیه نسخه بدل‌ها و نشان دادن اختلافات تمامی نسخ در مورد همه کلمات مشکل بود، و کتاب را به پنج برابر آن چه هست می‌رسانید، زیرا که بی‌امانتی نساخ و اعتقاد هر یک از ایشان به این که از همه شعرا و نویسندگان بافهم‌تر و باذوق‌تر و عالم‌تر است، باعث شده است که اگر ده نسخه از کتابی که در هشتاد هزار کلمه باشد بیابیم و آن‌ها را با هم مقابله کنیم، غالبا برای هر یک از کلمات آن پنج نسخه بدل خواهیم داشت،‌ ولی در عمل معلوم شد که گاهی ضبط نسخه‌ای متاخر موید قرائتی می‌شود که در ده نسخه قدیم به صورت دیگری آمده است.»

مینوی در پایان این نوشته، اسامی یازده نسخه مورد استفاده و مقابله‌اش را آورده است که نام نسخی در استانبول، وزارت معارف ترکیه، کتابخانه ملی پاریس، کتابخانه بادلیان آکسفورد، موزه بریتانیا و...از آن جمله‌اند.

«تمهید بزرجمهر بختکان»، «باب برزویه طبیب»، «باب شیر و گاو»، «باب بازجست کار دمنه»، «باب دوستی کبوتر و زاغ و موش و باخه و آهو»و «باب بوزینه و باخه»،‌نام‌های چند فصل این کتاب هستند.

در بخشی از کتاب کلیله و دمنه با عنوان «شیر و گاو» می‌خوانیم:

«کلیله گفت: اگر گاو را هلاک توانی کرد چنان که رنج آن به شیر بازنگردد وجهی دارد و در احکام خرد تاویلی یافته شود، و اگر بی از آن چه مضرتی بدو پیوندد دست ندهد زینهار تا آسیب بر آن نزنی. چه هیچ خردمند برای آسایش خویش رنج مخدوم اختیار نکند. شیر گفت: وفور امانت تو مقرر است و آثار آن بر حال تو ظاهر، آن چه تازه شده است باز نمای، که بر شفقت و نصیحت حمل افتد، ‌و بدگمانی و شبهت را در حوالی آن مجال داده نیابد.»

کتاب «کلیله و دمنه»، براساس تصحیح و توضیح مجتبی مینوی و به اهتمام نیما مهدیکار، ‌به شمارگان 1100 نسخه، 396 صفحه‌ و با قیمت 6500 تومان وارد بازار نشر شده است.

منبع:تبیان

درس پنجم دانایی

    دانایی

·         بدان کوش تا زود دانا شوی                                                   چو دانا شوی زود والا شوی

معنی :
تلاش کن تا زود ، دانا و خردمند شوی ، زمانی که دانا شوی ، زود ارجمند و بلند مرتبه می شوی

نکته :
چو : زمانی که ، حرف ربط ، پیوند ربط است.
دانا : دان + ا : مشتق

·         نه داناتر آن کس که والاتر است                                             که والاتر است آن که داناتر است

معنی :
مقام بلند داشتن و موقعیت خوب داشتن ، نشانه دانا بودن نیست ، بلکه انسان دانا از مقام والایی برخوردار است.

زندگی نامه رکن‌ الدین اوحدی مراغه ای

زندگی نامه رکن‌ الدین اوحدی مراغه ای

رکن‌الدین اوحدی مراغه ای در دوم فروردین ماه 654 - 15 رمضان 673 - ولادت یافت به احتمال زیاد ب خاطر ارادت و احترامی که برای اوحدی کرمانی ، صوفی مشهور قائل بود ، تخلص خود را از صافی به اوحدی تغییر داد

تحصیل و سیر و سلوک در وادی عرفان را از دوره اقامتش در مراغه آغاز کرد و در طی سفرهایی که داشت با بزرگان و عارفان مختلف آشنا شد و از محضر هر یک توشعه ای برداشت ، مدتی نیز در اصفهان اقامت کرد . وقتی دوباره به آذربایجان بازگشت سرودن اشعار را اغاز کرد و به تعلیم و ارشاد مشغول شد . به قول ریپکا ، اوحدی آموزش های صوفیانه را به گونه ای هنرمندانه بیان کرده است . اوحدی نیمه دوم اسفند ماه 716 - نیمه شعبان 738 هجری - در مراغه دیده از جهان فرو بست .